Πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας αν πέσει θύμα bullying!
Πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας αν πέσει θύμα bullying!


Bullying. Μία λέξη τόσο μικρή που όμως αυτομάτως μας δημιουργεί μια έντονη συναισθηματική αντίδραση. Στα ελληνικά το ονομάζουμε σχολικό εκφοβισμό και αυτό θα αναλύσουμε παρακάτω. Ωστόσο bullying είναι μια κατάσταση που δεν συμβαίνει μόνο στο σχολείο. Συμβαίνει στους χώρους εργασίας, συμβαίνει έξω στον δρόμο, συμβαίνει μέσα στον κυβερνοχώρο , συμβαίνει παντού. Αυτό όμως που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι οι διαστάσεις του bullying στα σχολεία. Μας σοκάρει ως γονείς και ως κοινωνία κάθε φορά που ακούμε μια είδηση για ένα παιδί που αποφάσισε ότι δε θέλει πια να ζει επειδή δεν μπορεί να διαχειριστεί την κακομεταχείριση του από κάποια άτομα που συνήθως είναι και άτομα που γνωρίζει προσωπικά. Ξεκινώντας από το περιστατικό με τον Άλεξ στην Βέροια, τον Γιακουμάκη τον φοιτητή από την Κρήτη, την Σταυρούλα Κοεμτζή στην Θεσσαλονίκη, την αυτοχειρία του μαθητή στην Αργυρούπολη το περασμένο καλοκαίρι, αρχίσαμε δειλά δειλά ως κοινωνία να αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει ένα πρόβλημα και όσο και αν θέλουμε να κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε, αυτό τόσο γιγαντώνεται.

 Σύμφωνα με την Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΙΠΕ) και άλλους φορείς τα στοιχεία είναι δύσκολο κανείς να τα αγνοήσει:

-Το 10-15% των μαθητών είναι θύμα κάποιας μορφής βίας στο σχολικό περιβάλλον.
-Το 8,5% των εφήβων δηλώνουν ότι υφίστανται περιστατικά εκφοβισμού 2-3 φορές τον μήνα. (2012)
-1 στους 3 μαθητές γυμνασίου έχουν πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού.
-1 στους 2 μαθητές έχει γίνει μάρτυρας περιστατικού Bullyingσυνομήλικους του.
-Το 15,8% δηλώνουν ότι είναι οι ίδιοι θύτες. (2012)

-Πιο συχνά περιστατικά βίας εκδηλώνονται στο δημοτικό και στο γυμνάσιο σε σχέση με το λύκειο όπου αρχίζουν και μειώνονται.

-Τα αγόρια εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά σωματικής βίας , ενώ τα κορίτσια σε περιστατικά λεκτικής βίας.
-Το 25% των παιδιών που είναι θύματα εκφοβισμού δεν αναφέρουν την κατάσταση τους στην οικογένεια τους με αποτέλεσμα να υφίστανται μεγάλη ψυχολογική πίεση χωρίς στήριξη.

Τι είναι όμως το bullying;

Ένας κλασικός ορισμός του bullying είναι ουσιαστικά οι κατ’ εξακολούθηση και με πρόθεση πράξεις που έχουν σωματική ή λεκτική μορφή και τις συναντούμε σε καταστάσεις που υπάρχει θέμα εξουσίας. Στο σχολικό πλαίσιο λοιπόν Bullying θα ονομάσουμε το περιστατικό όπου ένα παιδί θα βλάψει ένα άλλο σωματικά ή λεκτικά όπου μεταξύ τους υπάρχει θέμα εξουσίας. Ο θύτης είναι στην θέση του ισχυρού και το θύμα είναι ανήμπορο να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Ποιες είναι οι μορφές του bullying;

Το bullying το συναντάμε σε διάφορες μορφές να συμβαίνει και πολλές φορές οι μορφές αυτές συναντώνται και συνδυαστικά :

Σωματικός εκφοβισμός: περιλαμβάνει χτυπήματα, απειλή τραυματισμού, χτυπήματα με αντικείμενα, φτύσιμο, δάγκωμα, τρικλοποδιές, καταστροφή προσωπικών ειδών του θύματος.

Λεκτικός εκφοβισμός: περιλαμβάνει χρήση υβριστικών λέξεων, προσφώνηση με προσβλητικά παρατσούκλια, απειλές, ειρωνείες.

Κοινωνικός εκφοβισμός: περιλαμβάνει απειλές απομόνωσης του θύματος από το κοινωνικό σύνολο, αποκάλυψη μυστικού που έχει εκμυστηρευτεί το θύμα και διάδοση κουτσομπολιών.

Σεξουαλικός εκφοβισμός: περιλαμβάνει σεξουαλικά υπονοούμενα, χειρονομίες και αγγίγματα κυρίως στα γεννητικά όργανα.

Ηλεκτρονικός εκφοβισμός : πολύ συχνός τρόπος εκφοβισμού τα τελευταία χρόνια που περιλαμβάνει αποστολή υλικού με υβριστικό περιεχόμενο, δημιουργία ψεύτικων προφίλ του θύματος με παραποιημένες φωτογραφίες του και στοιχεία και διακίνηση προσωπικών μηνυμάτων ή βίντεο του θύματος συνήθως σεξουαλικού περιεχομένου με στόχο την διαπόμπευση του , τον χλευασμό του και την κοινωνική του απομόνωση.

Ποιος φταίει;

Για να επιλύσουμε ένα τόσο σημαντικό κοινωνικό φαινόμενο πρέπει πρώτα να προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε, να δούμε ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη και συντήρηση του. Φυσικά το θέμα του bullying ,όπως και τα περισσότερα κοινωνικά φαινόμενα είναι πολυπαραγωντικό. Οποιοδήποτε παιδί θεωρητικά μπορεί να αποτελέσει στόχο για εκφοβισμό. Παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε bullyingείναι η διαφοροποίηση στην εξωτερική εμφάνιση, στο κοινωνικό στάτους, στην φυλή και στον σεξουαλικό προσανατολισμό.

Κάποιοι θύτες bullying παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση. Υπάρχουν όμως και θύτες που παρουσιάζουν πολύ υψηλή αυτοεκτίμηση και αυτά είναι επίσης παιδιά που παρουσιάζουν έλλειψη εν συναίσθησης, κατανόησης και αντιδρούν επιθετικά όταν νιώθουν απειλή.

Γιατί μας απασχολεί τόσο πολύ το bullying τελικά;

Ο σχολικός εκφοβισμός όταν δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να έχει πολύ σημαντικά και μακροχρόνια αρνητικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη του παιδιού.

-Μπορεί να επηρεάσει την ακαδημα’ϊκή εξέλιξη του παιδιού στο σχολείο.
-Επηρεάζει το παιδί επίσης σημαντικά στην συναισθηματική του ανάπτυξη. Τα θύματα bullying παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, εφιάλτες, αυπνία, κατάθλιψη και πολύ συχνά έχουν αυτοκτονικές τάσεις στοιχείο πολύ ανησυχητικό αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι η αυτοκτονία είναι ο δεύτερος πιο συχνός τρόπος που ένα παιδί μεταξύ 12-17 που χάνει τη ζωή του.
-Μπορεί να προκαλέσει ακόμα και προβλήματα υγείας στο θύμα , όπως στομαχικά προβλήματα και συχνούς πονοκεφάλους.
-Το bullying δεν επηρεάζει μόνο το θύμα , αλλά και το περιβάλλον του με τους γονείς να βιώνουν και οι ίδιοι συχνά κατάθλιψη, άγχος και ασθένειες που σχετίζονται με την ύπαρξη έντονου στρες. Οι φίλοι του θύματος επίσης συχνά εκφράζουν ότι νιώθουν ανήμποροι να βοηθήσουν και αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη συναισθήματος ενοχής καθώς και φόβου ότι μπορεί εφόσον δεν αντιδρούν να γίνουν και οι ίδιοι μελλοντικά θύματα.

Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω το παιδί μου που έχει πέσει θύμα bullying;

Ακούστε το: Δώστε την πλήρη προσοχή σας στο παιδί σας και ακούστε τί έχει να σας πει , απλά ρωτώντας το "Και τί έγινε μετά δηλαδή;", "εσύ τί έκανες;".

Κρατήστε την ψυχραιμία σας: Χρυσός κανόνας σε κάθε θέμα. Είναι η ευκαιρία σας να δείξετε στο παιδί σας πως επιλύονται τα προβλήματα. Αν αντιδράσετε με φωνές, απειλές και απελπισία το παιδί μαθαίνει ότι αυτός είναι ο τρόπος που οι μεγάλοι επιλύουν τις διαφορές τους.

Κάντε συχνά ανακεφαλαιώσεις: Πείτε του "άρα λοιπόν μου λες ότι καθόσουν εκεί και ήρθε ο τάδε και σου πέταξε κάτω το φαγητό σου, καλά κατάλαβα";

Κανονικοποίειστε την ταραχή του: Πείτε του ότι είναι λογικό να νιώθει ό,τι νιώθει, "Σε καταλαβαίνω απόλυτα που νιώθεις τόσο στενοχωρημένος με όλο αυτό".

Δώστε του να καταλάβει ότι δεν φταίει: Εξηγείστε του ότι "δεν φταις εσύ επειδή φοράς γυαλιά / είσαι από την τάδε χώρα/ φοράς αυτά τα ρούχα. Ίσως ο ( θύτης) να μην έχει μάθει ότι είμαστε όλοι ωραίοι επειδή είμαστε μοναδικοί ,αλλά και πάλι αυτό δεν δικαιολογεί σε καμία περίπτωση την συμπεριφορά του".

Συμφωνείστε μαζί του ότι υπάρχει πρόβλημα: είναι σημαντικό για τα παιδιά να νιώθουν ότι οι γονείς τα καταλαβαίνουν, πείτε του "έχεις δίκιο, δεν είναι καθόλου εντάξει κάποιος να σου συμπεριφέρεται έτσι".

Ενισχύστε το: Πείτε το μπράβο που σας εκμυστηρεύτηκε κάτι τόσο δύσκολο, ενισχύστε του με θετικό τρόπο ότι το μοίρασμα των προβλημάτων είναι πολύ σημαντικό στην οικογένεια και "σε ευχαριστώ πάρα πολύ που με εμπιστεύτηκες". Το σλόγκαν μου είναι: πρόβλημα μοιρασμένο- πρόβλημα μισό.

Βεβαιώστε το ότι θα το βοηθήσετε: Πείτε του ότι είσαστε διαθέσιμοι να το βοηθήσετε με κάθε τρόπο και φτιάξτε μαζί ένα πλάνο αντιμετώπισης.

Μιλήστε με το σχολείο: Μπορεί το σχολείο να μην γνωρίζει για το περιστατικό εκφοβισμού του παιδιού σας. Συνεργαστείτε με τη διεύθυνση και τους δασκάλους για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα όσο το δυνατόν πιο σύντομα.

Να θυμάστε, η γονεικότητα έχει τα πάνω και τα κάτω…απολαύστε τα πάνω και μάθετε από τα κάτω. Σε κάθε περίπτωση όμως στο "μαζί" κρύβεται το μυστικό. Σταθείτε δίπλα στο παιδί σας και δείξτε του ότι είσαστε ομάδα.

Έττυ Βαρούχ
Σύμβουλος ψυχικής υγείας – ψυχοθεραπεύτρια

Πηγή: all4mama.gr


Κάντε LIKE τη σελίδα μας στο Facebook!!