Πολλοί νέοι γονείς ανησυχούν για το σχήμα του κεφαλιού του μωρού τους και για τα εξογκώματα που συχνά ψηλαφούν στο κρανίο του. Ακολουθούν μερικές απαντήσεις στα ερωτήματά σας.

Το κρανίο του εμβρύου διαφέρει από αυτό του νεογέννητου. Το ανεπτυγμένο κρανίο μπορεί να θεωρηθεί ένα ενιαίο οστό, του οποίου κύριος στόχος είναι η προστασία του εγκεφάλου. Το κρανίο του νεογέννητου αποτελείται από επτά οστά, τα οποία διαχωρίζονται από ανοίγματα που καλούνται ραφές. Αυτό εξυπηρετεί δύο σημαντικές λειτουργίες. Κατ’ αρχάς, ένα κρανίο αποτελούμενο από αρκετές οστικές πλάκες είναι αρκετά εύκαμπτο, ώστε να επιτρέψει στο κεφάλι να περάσει από τον γεννητικό σωλήνα κατά τον τοκετό. Έπειτα, επιτρέπει την εύκολη επέκταση του κρανίου στα πρώτα δύο έτη της ζωής, όταν ο εγκέφαλος αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς. Ύστερα από μόλις δύο χρόνια, ο εγκέφαλος έχει φτάσει το 75% του πλήρους όγκου του!

Υπάρχουν δύο περιοχές, μία στην κορυφή του κεφαλιού και μία κοντά στο οπίσθιο τμήμα του, όπου τρεις ραφές συναντιούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργούνται μεγαλύτερα ανοίγματα, τα οποία καλούνται «πηγές». Η μικρότερη από αυτές βρίσκεται στο οπίσθιο τμήμα του κρανίου, γι’ αυτό και καλείται οπίσθια πηγή, και συνήθως κλείνει όταν τα οστά συνοστεώνονται (διαδικασία που έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον 3ο μήνα). Η μεγαλύτερη πηγή, η πρόσθια πηγή, συνήθως κλείνει μεταξύ του 6ου μήνα και του 2ου έτους.

Υπάρχει κάποιο πρόβλημα με το σχήμα του κεφαλιού του νεογέννητου μωρού μου;

Το κρανιακό σχήμα πολλών νεογέννητων μωρών φαντάζει προβληματικό στους γονείς. Το κρανίο πολλών νεογέννητων έχει ένα αφύσικο, κωνικό σχήμα. Αυτό οφείλεται σε μια μετατόπιση των οστών του κρανίου, που λαμβάνει χώρα για να επιτρέψει στο κεφάλι του μωρού να περάσει μέσα από τον γεννητικό σωλήνα. Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Μέσα σε λίγες ημέρες, τα οστά ανακτούν το φυσιολογικό τους σχήμα, το οποίο δίνει στο κεφάλι τη στρογγυλή μορφή που αδημονούν να δουν οι γονείς.

Στην κορυφή του κρανίου των νεογέννητων μπορεί να παρατηρηθεί άλλο ένα εξόγκωμα. Αυτό το μαλακό οίδημα προκαλείται από την πίεση στο κρανίο και είναι πιο εμφανές αν χρησιμοποιήθηκε αναρροφητική αντλία για τη διευκόλυνση του τοκετού. Το οίδημα μπορεί να καλύπτει τη μεσαία γραμμή και να εξαπλώνεται προς τις ραφές. Συνήθως εξαφανίζεται ύστερα από λίγες ημέρες, γι’ αυτό και δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας.

Τι είναι το εξόγκωμα στο πλάγιο τμήμα του κρανίου του μωρού μου;

Ορισμένα μωρά γεννιούνται με μαλακά οιδήματα στο πλάγιο τμήμα του κρανίου. Αυτά ονομάζονται κεφαλαιματώματα και οφείλονται σε μώλωπες, οι οποίοι προκαλούνται από την πίεση που ασκεί ο γεννητικός σωλήνας στο κεφάλι. Είναι μικροί, και ενίοτε μεγάλοι, σάκοι γεμάτοι υγρό. Στην προκειμένη περίπτωση, το υγρό είναι αίμα. Ωστόσο, δεν υπάρχει κίνδυνος για το παιδί, αφού βρίσκονται ακριβώς κάτω από το τριχωτό της κεφαλής. Συνήθως το οίδημα υποχωρεί λίγες εβδομάδες μετά τη γέννηση. Μερικές φορές μπορεί να περάσουν μήνες μέχρις ότου υποχωρήσει πλήρως, ενώ μπορεί να γίνει και αρκετά σκληρό. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, αφού η υποχώρηση είναι βέβαιη. Αν είναι πολύ μεγάλο, αυξάνεται η επικινδυνότητα για ίκτερο την πρώτη εβδομάδα, αφού το αίμα στο θρόμβο επαναπορροφάται και μεταβολίζεται.

Γιατί το κεφάλι του παιδιού μου είναι επίπεδο στη μία πλευρά;

Από το 1992, οι γιατροί συμβουλεύουν να ξαπλώνουμε τα μωρά ανάσκελα ή μπρούμυτα. Ευτυχώς, αυτή η τακτική μείωσε τα κρούσματα του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Ωστόσο, αύξησε σε μεγάλο βαθμό τα περιστατικά μιας παθολογικής κατάστασης που καλείται πλαγιοκεφαλία. Πρόκειται για την ασύμμετρη πλάτυνση του κρανίου, που παρατηρείται όταν ένα βρέφος προτιμά να έχει το κεφάλι του στραμμένο προς μία κατεύθυνση. Αν το μωρό είναι συνήθως ξαπλωμένο ανάσκελα και προτιμά να έχει το κεφάλι του στραμμένο προς τα δεξιά, η οπίσθια δεξιά πλευρά του κρανίου θα είναι πιο πεπλατυσμένη από την αριστερή πλευρά, εξαιτίας της πίεσης που υφίσταται από το κρεβάτι.

Η διάγνωση της πλαγιοκεφαλίας βασίζεται στην ορατή κρανιακή ασυμμετρία (διακρίνεται καλύτερα όταν κοιτάζουμε απευθείας προς τα κάτω, στην κορυφή του κρανίου), που είναι εμφανής κατά τον 3ο-4ο μήνα. Η κρανιακή ασυμμετρία μπορεί να προκαλέσει ανησυχία από αισθητική άποψη. Ωστόσο, τα υπάρχοντα στοιχεία δεν δείχνουν ότι μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για την ανάπτυξη του εγκεφάλου. Πάντως, το παιδί θα πρέπει να εξεταστεί από παιδίατρο, επειδή, σπάνια, η κρανιακή ασυμμετρία οφείλεται σε πρόωρο κλείσιμο των ραφών, και όχι στην κακή θέση του κεφαλιού.

Η πλαγιοκεφαλία υποχωρεί σχεδόν πάντα με τη συχνή αλλαγή της θέσης του κεφαλιού. Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας ξαπλώνει συχνά μπρούμυτα, όταν είναι ξύπνιο. Μπορείτε να ενθαρρύνετε το μωρό να γυρνά το κεφάλι του, φροντίζοντας να εναλλάσσετε από τη μια πλευρά της κούνιας στην άλλη τα πράγματα που κεντρίζουν το ενδιαφέρον του. Τα σοβαρότερα περιστατικά πλαγιοκεφαλίας αντιμετωπίζονται με την εφαρμογή ενός ειδικού κράνους, που βοηθά στη συμμετρική διαμόρφωση του κεφαλιού.

Πηγή: mother.gr