Τι πρόκειται να συμβεί αμέσως μετά τον τοκετό, στην πιο σημαντική ίσως μέρα της ζωής σας μέχρι τώρα; Πώς θα νιώθει το σώμα σας; Ποιες θα είναι οι πρώτες σκέψεις και τα συναισθήματά σας; Και ποιες ιατρικές διαδικασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν; Επειδή η γνώση είναι δύναμη, και η δύναμη είναι κάτι που θα σας χρειαστεί σε μεγάλες δόσεις εκείνες τις πρώτες ώρες, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι να περιμένετε.

Σίγουρα θα έχετε αναρωτηθεί πώς θα είναι να έχετε μόλις γίνει μητέρα. Η απάντηση μπορεί να διαφέρει, ανάλογα με το πώς θα έχει εξελιχθεί η διαδικασία του τοκετού. Αν γεννήσετε φυσιολογικά, γρήγορα και χωρίς να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν τυχόν επιπλοκές, το πιθανότερο είναι να νιώθετε ταυτόχρονα εξάντληση και αναστάτωση. Αντίθετα, μετά από έναν τοκετό μακράς διαρκείας, μπορεί να πρωταγωνιστεί για λίγο το αίσθημα της ταλαιπωρίας, το οποίο όμως σύντομα θα δώσει τη θέση του στον ενθουσιασμό της πρώτης αγκαλιάς με το μωρό σας. Συνήθως, οι πρώτες ώρες μετά τη γέννα χαρακτηρίζονται από ένα συναίσθημα πρωτόγνωρης ευφορίας και εγρήγορσης. Λίγο αργότερα, πολλές γυναίκες αρχίζουν να νιώθουν πολύ κουρασμένες και ευάλωτες, κάποιες απελπίζονται στην ιδέα ότι τώρα θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για ένα τόσο «εύθραυστο» πλάσμα, ενώ αισθάνονται ότι δεν μπορούν καλά-καλά να φροντίσουν τον εαυτό τους.

Υπεύθυνες για αυτά τα τόσο ακραία συναισθήματα είναι οι ορμόνες. Καθώς τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη που παράγονταν σε μεγάλες δόσεις κατά την εγκυμοσύνη αρχίζουν να υποχωρούν και να αυξάνονται τα επίπεδα της προλακτίνης (της ορμόνης που είναι υπεύθυνη για την παραγωγή του γάλακτος), η διάθεσή σας μοιάζει να κινείται πάνω σε τρενάκι του λούνα παρκ. Κύριο χαρακτηριστικό είναι τα λεγόμενα baby-blues, που μπορεί να διαρκέσουν για μερικές μέρες (εάν, όμως, συνεχίσετε να νιώθετε άσχημα μία εβδομάδα μετά τη γέννα, είναι σκόπιμο να ενημερώσετε το γυναικολόγο σας).

Τα πρώτα λεπτά της ζωής του
Αυτό που θα αντικρίσετε μετά τον τοκετό (κυρίως εάν ήταν πολύωρος και «δύσκολος») δεν είναι ακριβώς η φυσιογνωμία που θα έχει και αργότερα το μωρό σας. Τα σημάδια του στρες, της ταλαιπωρίας και του σοκ που υπέστη, θα χρειαστεί να περάσουν μερικές ώρες για να σβήσουν από το πρόσωπό του. Η επιδερμίδα του στην αρχή θα έχει ένα περίεργο γκρι/μπλε χρώμα, μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η κυκλοφορία του αίματος, που θα του δώσει τη λαχταριστή μπεμπέ ροζ απόχρωση, και θα είναι καλυμμένο με μια λευκή ουσία σαν βρεγμένο ταλκ (ένα στρώμα από σμήγμα που προστατεύει το δέρμα του μέσα στη μήτρα). Η πίεση που θα έχει υποστεί προκειμένου να περάσει μέσα από τα γενετικό κανάλι μπορεί επιπλέον να έχει αλλοιώσει το σχήμα του κεφαλιού του, που ίσως δείχνει κωνικό. Όμως, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε. Το κεφαλάκι του θα πάρει το κανονικό του σχήμα στις επόμενες μέρες. Μέσα στα πρώτα πέντε λεπτά μετά τη γέννα, πραγματοποιείται από τον παιδίατρο ή τη μαία το τεστ Apgar, που ελέγχει πέντε βασικές παραμέτρους της υγείας του μωρού (το χρώμα του δέρματος, το σφυγμό, το μορφασμό, τη δραστηριότητα και την αναπνοή). Από τη βαθμολογία του σε αυτό το τεστ θα αποφασιστεί εάν το μωρό είναι απολύτως υγιές ή χρειάζεται κάποιου είδους ιατρική φροντίδα.

Η ολοκλήρωση του τοκετού
Δέκα λεπτά περίπου μετά την έξοδο του μωρού στον κόσμο, θα πρέπει να γίνει μία τελευταία εξώθηση προκειμένου να βγει ο πλακούντας. Ευτυχώς, εσείς μπορείτε να έχετε ήδη το μωρό σας στην αγκαλιά σας, οπότε θα έχετε έναν πολύ ευχάριστο αντιπερισπασμό και δεν θα σας ενδιαφέρει πια ο τοκετός που, όπου να 'ναι, ολοκληρώνεται. Μπορείτε ακόμα και να βάλετε το μωρό στο στήθος σας, πράγμα που θα βοηθήσει ιδιαίτερα, αφού θα αναγκάσει τη μήτρα να προκαλέσει συσπάσεις συμβάλλοντας στην έξοδο του πλακούντα. Εναλλακτικά, ο γιατρός ή η μαία μπορεί να αποφασίσουν να σας χορηγηθεί ωκυτοκίνη ή συντομετρίνη, ουσίες που επίσης προκαλούν συσπάσεις της μήτρας.

Το πρώτο του γεύμα
Η πρώτη σας επαφή με το μωρό θα δώσει το σήμα στις ορμόνες για να ξεκινήσει η παραγωγή του μητρικού γάλακτος. Όσο πιο γρήγορα μετά τη γέννα βάλετε το μωρό στο στήθος, τόσο πιο εύκολη θα είναι η διαδικασία του θηλασμού. Μην περιμένετε, βέβαια, να αρχίσει να θηλάζει από την πρώτη στιγμή. Απλά ακουμπήστε το πάνω στο γυμνό δέρμα σας και αφήστε το να ξεκουραστεί πάνω σας για τουλάχιστον μισή ώρα. Ακόμα κι αν το αφήσετε επάνω στην κοιλιά σας, μετά από μερικά λεπτά κι αφού σας περιεργαστεί με τα μάτια, θα αρχίσει ενστικτωδώς να αναζητά το στήθος σας. Για τα πρώτα λεπτά ο θηλασμός μπορεί να είναι λίγο «άβολος» ή και επώδυνος. Ζητήστε από τη μαία να σας δείξει πώς να κρατάτε το μωρό σωστά, ώστε να είστε και οι δύο άνετα. Τις πρώτες μέρες, το στήθος δεν παράγει γάλα αλλά πύαρ, ένα κιτρινωπό πηχτό υγρό, πολύ πλούσιο σε αντισώματα, λίπος και πρωτεΐνη, που έχει ανάγκη το μωρό τις πρώτες ώρες της ζωής του. Το γάλα θα αρχίσει να «κατεβαίνει» περίπου τρεις με τέσσερις μέρες μετά τη γέννα, οπότε και θα αρχίσετε να νιώθετε το στήθος να πρήζεται και ίσως να πονάει. Ζητήστε από τη μαία να σας δείξει πώς να το περιποιήστε, ώστε να αποφύγετε το πέτρωμα του γάλακτος και τη μαστίτιδα, και κάντε υπομονή. Η ενόχληση θα περάσει σε μερικές μέρες.

Ανακτώντας απολύτως τις αισθήσεις σας
Εάν κάνετε επισκληρίδιο αναισθησία,  θα χρειαστεί να περάσουν τρεις-τέσσερις ώρες για να ξεπεράσετε εντελώς την επίδρασή της. Στο μεταξύ, μπορεί να νιώθετε κάποιες από τις παρενέργειες της νάρκωσης, όπως υπνηλία, ναυτία ή μυϊκή αδυναμία. Εφόσον γεννήσετε φυσιολογικά, μετά από δύο-τρεις ώρες θα μπορείτε να σηκωθείτε, να φάτε, ακόμα και να κάνετε ντους. Μην ξεχάσετε να χρησιμοποιήσετε μόνο νερό και οπωσδήποτε κανένα αρωματικό προϊόν, γιατί η περιοχή είναι ερεθισμένη. Επιπλέον, θα έχετε για αρκετές μέρες αιματηρές κολπικές εκκρίσεις -σαν «βαριά» περίοδο-, ανεξάρτητα από το εάν ο τοκετός ήταν φυσιολογικός ή με καισαρική. Στα ιδιωτικά μαιευτήρια, το μωρό θα φυλάσσεται στον ειδικό θάλαμο νεογνών και θα σας το φέρνουν μόνο για να το ταΐζετε, οπότε θα έχετε αρκετό χρόνο για να ξεκουραστείτε, να αναλάβετε τις δυνάμεις σας και να ασχοληθείτε με τον εαυτό σας.

Εάν γεννήσετε με καισαρική
Χάρη στην επισκληρίδιο αναισθησία, θα μπορείτε να είστε ξύπνια κατά τη διάρκεια του τοκετού και να ζήσετε από κοντά την εμπειρία του πρώτου κλάματος του παιδιού σας. Ακόμα κι αν η προοπτική να βλέπετε και να ακούτε ό,τι συμβαίνει μέσα στο χειρουργείο σάς τρομάζει, θα αποζημιωθείτε από το προνόμιο να είστε η πρώτη που θα δει το μωρό και τη δυνατότητα να το πάρετε στην αγκαλιά σας αμέσως μετά τη γέννησή του - όπως αν γεννούσατε φυσιολογικά. Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, δεν θα μπορέσετε να θηλάσετε παρά μερικές ώρες αργότερα -όταν επιστρέψετε στο δωμάτιο από το θάλαμο της ανάνηψης-, ενώ θα έχετε ορό για τις πρώτες 24 ώρες. Επιπλέον, οι πρώτες μέρες θα είναι λίγο πιο επώδυνες, αφού παράλληλα με τον τοκετό θα πρέπει να αναρρώσετε κι από μια χειρουργική επέμβαση.

Λίγο πριν επιστρέψετε στο σπίτι
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η μαμά και το μωρό περνούν τέσσερις μέρες στο μαιευτήριο πριν δοθεί η άδεια να πάνε στο σπίτι. Στο διάστημα αυτό, το ιατρικό προσωπικό θα ελέγχει συστηματικά την κατάσταση της υγείας, τόσο της δικής σας όσο και του μωρού. Μην παραλείψετε τις μέρες που θα είστε στην κλινική να ζητήσετε από τις μαίες να λύσουν κάθε πιθανή κι απίθανη απορία που ίσως σας δημιουργηθεί. Πολύ σύντομα θα βρεθείτε μπροστά σε μια κανονική «πρόκληση», όταν θα πρέπει να φροντίζετε στο σπίτι η ίδια το μωρό σας χωρίς την καθοδήγηση κάποιου τόσο ειδικευμένου και έμπειρου, οπότε εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία για να πάρετε συμβουλές. Βεβαιωθείτε, λοιπόν, ότι πριν ετοιμάσετε τα πράγματά σας για την αναχώρηση, γνωρίζετε ακριβώς πώς να κρατάτε το μωρό όταν θηλάζει, πώς να το βάζετε να ρευτεί, πώς να το κρατάτε για να του κάνετε μπάνιο, πώς να περιποιηθείτε τον αφαλό του μέχρι να πέσει. Ωστόσο, μόνο η πρακτική εξάσκηση μπορεί να σας κάνει «εξπέρ» στην καθημερινή φροντίδα του μωρού σας, οπότε μην αγχώνεστε εάν χρειαστείτε είκοσι λεπτά και έξι πάνες στην πρώτη προσπάθειά σας να το αλλάξετε. Σύντομα, θα μπορείτε να κάνετε όλα τα βασικά με «κλειστά μάτια»!

Με τη συνεργασία του Πέτρου Στεφανή (γυναικολόγος-μαιευτήρας).

Πηγή: imommy.gr